Ανοικτή Πρόσβαση και Υπηρεσίες

Η Βιβλιοθήκη «Κ.Θ. Δημαράς» υποστηρίζει την απρόσκοπτη πρόσβαση στην γνώση και πιστεύει ότι η ανεμπόδιστη ανταλλαγή επιστημονικών πληροφοριών επιταχύνει την επιστημονική πρόοδο και αυξάνει τον αντίκτυπό της στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα και την κοινωνία γενικότερα.

Ως Ανοικτή Πρόσβαση (ΑΠ) ή Open Access θεωρείται η ελεύθερη πρόσβαση σε επιστημονική πληροφορία (δημοσιεύσεις και τα δεδομένα) χωρίς κανένα οικονομικό, νομικό και τεχνικό εμπόδιο. Τόσο η Ευρωπαϊκή ένωση όσο και εθνικοί και διεθνείς χρηματοδότες έρευνας ενθαρρύνουν την δημοσίευση επιστημονικών δημοσιεύσεων σε περιοδικά ανοικτής πρόσβασης.

 

Δρόμοι (μοντέλα) Ανοικτής Πρόσβασης

Οι κύριοι δρόμοι στη δημοσίευση ανοιχτής πρόσβασης, τα επιστημονικά περιοδικά ανοικτής πρόσβασης και τα ανοιχτής πρόσβασης αποθετήρια ή αυτό-αρχεία και περιγράφονται ως εξής:

  • Gold route /  Χρυσός Δρόμος

    - Gold or Full Open Access journals / Περιοδικά πλήρους ανοικτής ή χρυσής πρόσβασης θεωρούνται τα περιοδικά στα οποία όλα τα επιστημονικά άρθρα έχουν δημοσιευθεί ανοικτά και είναι ελεύθερα διαθέσιμα στο κοινό. Η δημοσίευση σε αυτά τα περιοδικά επιβαρύνεται από το κόστος δημοσίευσης (Article Processing Charges), το οποίο επιβαρύνεται είτε ο ίδιος ο συγγραφέας και το ίδρυμά του είτε ο χρηματοδότης της έρευνας.

    - Ηybrid journals/ Υβριδικά περιοδικά. Πρόκειται για συνδρομητικά περιοδικά στα οποία, δημοσιεύονται τόσο ανοικτά όσο και κλειστής πρόσβασης επιστημονικές δημοσιεύσεις. Η ανοιχτή δημοσίευση σε υβριδικά περιοδικά επιβαρύνεται από το κόστος δημοσίευσης (Article Processing Charges).

 

  • Green route / Πράσινος Δρόμος

    Ο πράσινος δρόμος ανοικτής πρόσβασης προϋποθέτει την αυτό-αρχειοθέτηση της επιστημονικής δημοσίευσης από τον συγγραφέα του άρθρου σε ιδρυματικό ή θεματικό αποθετήριο. Παράλληλα, ο συγγραφέας θα πρέπει να συμβουλευτεί την σχετική πολιτική του εκδότη αναφορικά με την περίοδο αποκλεισμού (embargo period) αλλά και την επιτρεπόμενη έκδοση της δημοσίευσης.  Για τις χρηματοδοτούμενες δημοσιεύσεις από προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχει η πρόβλεψη για περίοδο αποκλεισμού 6 μηνών για τις Θετικές Επιστήμες, Τεχνολογίας και Υγείας (Science, Technology, Medicine) και 12 μηνών για Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες (Humanities and Social Sciences).

 

Υπηρεσίες Ανοιχτής Πρόσβασης

Ο Σύλλογος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (ΣΕΑΒ), στον οποίο το Εθνικό  Ίδρυμα Ερευνών είναι μέλος, έχει συνάψει συμφωνίες με διάφορους εκδότες προκειμένου να επιτύχει εκπτώσεις στο κόστος δημοσίευσης (Article Processing Charges).
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις διαθέσιμες συμφωνίες ανά εκδότη, τη μέθοδο συμμετοχής και το ύψος της έκπτωσης είναι διαθέσιμες στις σελίδες του ΣΕΑΒ (https://scholarly.heal-link.gr/guide/#jagiellonian).

 

Ευρετήρια Ανοικτών Περιοδικών

doaj

Το DOAJ είναι ένα μοναδικό και εκτεταμένο ευρετήριο ποικίλων περιοδικών ανοικτής πρόσβασης από όλο τον κόσμο, το οποίο καθοδηγείται από μια αυξανόμενη κοινότητα, η οποία δεσμεύεται να διασφαλίσει ότι το ποιοτικό περιεχόμενο είναι ελεύθερα διαθέσιμο στο διαδίκτυο για όλους.

https://doaj.org/

 

catalogue

Η Sherpa Romeo είναι ένας διαδικτυακός πόρος που συγκεντρώνει και παρουσιάζει πολιτικές ανοικτής πρόσβασης εκδοτών και περιοδικών από όλο τον κόσμο. Κάθε εγγεγραμμένος εκδότης ή περιοδικό που βρίσκεται στο Romeo εξετάζεται και αναλύεται προσεκτικά από την εξειδικευμένη ομάδα μας, η οποία παρέχει περιλήψεις των αδειών 2αυτοαρχειοθέτησης και των όρων των δικαιωμάτων που παρέχονται στους συγγραφείς ανά περιοδικό, όπου είναι δυνατόν.

Οι πληροφορίες πολιτικής που παρέχονται μέσω αυτής της υπηρεσίας αποσκοπούν κυρίως στην εξυπηρέτηση της ακαδημαϊκής ερευνητικής κοινότητας. Από την έναρξη λειτουργίας της υπηρεσίας πριν από 15 χρόνια, οι πολιτικές των εκδοτών και ο τομέας της ανοικτής πρόσβασης έχουν αλλάξει πολύ. Η πολιτική ανοικτής πρόσβασης μπορεί να είναι πολύπλοκη και ποικίλλει ανάλογα με τη γεωγραφική θέση, το ίδρυμα και τις διάφορες οδούς ανοικτής πρόσβασης - όλα αυτά επηρεάζουν το πώς και πού μπορείτε να δημοσιεύσετε την έρευνά σας.

https://v2.sherpa.ac.uk/romeo/

 

catalogue

Το ευρετήριο επιλέξιμων περιοδικών Ανοικτής Πρόσβασης είναι ένα εργαλείο ελέγχου της δυνατότητας δημοσίευσης σε επιστημονικά περιοδικά συνεργαζόμενων με τον ΣΕΑΒ εκδοτών. Οι χρήστες/ριες μπορούν να αναζητήσουν τον τίτλο του περιοδικού ή να επιλέξουν έναν από τους κύριους τύπους υποστήριξης, δηλαδή περιοδικά με πλήρη απαλλαγή ή με έκπτωση. Παράλληλα, για τα περιοδικά κάθε εκδότη υπάρχουν οι όροι υποστήριξης.

Σημειώνεται πως το ευρετήριο βασίζεται στους καταλόγους περιοδικών που έχουν προμηθεύσει τη Μονάδα οι εκδότες για το τρέχον έτος. Η Μονάδα δεν φέρει ευθύνη αν οι εκδότες μεσούσης της χρονιάς προσθαφαιρέσουν τίτλους περιοδικών. Εάν παρατηρήσετε κάποια απόκλιση, παρακαλούμε επικοινωνήστε με τη Μονάδα στο scholarly [at] heal-link.gr.

https://scholarly.heal-link.gr/oajournals/