Το Ινστιτούτο Χημικής Βιολογίας (ΙΧΒ) [πρώην Ινστιτούτο Βιολογίας, Φαρμακευτικής Χημείας και Βιοτεχνολογίας (ΙΒΦΧΒ) μέχρι 6/5/2019] ιδρύθηκε το 2012 από τη συνένωση των Ινστιτούτων Βιολογικών Ερευνών και Βιοτεχνολογίας (ΙΒΕΒ) και Οργανικής και Φαρμακευτικής Χημείας (ΙΟΦΧ) του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Οι δύο συνιστώσες του νέου Ινστιτούτου έχουν μακρόχρονη παρουσία στο ερευνητικό γίγνεσθαι της χώρας υπηρετώντας με επιτυχία την διεξαγωγή επιστημονικής έρευνας υψηλού επιπέδου, το μεν ΙΒΕΒ από το 1977 στους τομείς των Βιολογικών Επιστημών και της Βιοτεχνολογίας, το δε ΙΟΦΧ από το έτος 1979 στους τομείς της Οργανικής και Οργανομεταλλικής και από το 1989 στους τομείς Οργανικής και Φαρμακευτικής Χημείας.
Το ΙΧΒ/ΕΙΕ αξιοποιεί τα δυνατά σημεία των δύο προϋπαρχόντων Ινστιτούτων για την προώθηση της έρευνας, της εκπαίδευσης και της καινοτομίας, μεγιστοποιώντας έτσι την προστιθέμενη αξία και τις συνέργειες της συγχώνευσης αυτής.
Το ΙΧΒ/ΕΙΕ στοχεύει και υλοποιεί την ανάπτυξη έρευνας και καινοτομίας αιχμής μέσω μιας σύγχρονης διεπιστημονικής προσέγγισης στη διεπιφάνεια της Χημείας και της Βιολογίας, ενώ συνιστά μοναδική υποδομή στην Ελλάδα, για την επίλυση θεμάτων αιχμής στους τομείς της υγείας, της ανακάλυψης νέων φαρμάκων και της βιοτεχνολογίας, αξιοποιώντας τον μοναδικό συνδυασμό τεχνογνωσίας και υποδομής του νέου Ινστιτούτου.
Το ΙΧΒ, ως αναπόσπαστο μέρος του ΕΙΕ, βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας σε κοντινή απόσταση από πανεπιστήμια και ερευνητικά Κέντρα της περιφέρειας Αττικής και περιβάλλεται από μεγάλα νοσοκομεία και πανεπιστημιακές κλινικές που καλύπτουν το 50% των νοσοκομειακών κλινών της Ελλάδας. Συνεπώς, η τοποθεσία του Ινστιτούτου αποτελεί εκμεταλλεύσιμο πλεονέκτημα για γόνιμες συνεργασίες με βασικούς ερευνητικούς παράγοντες που κατέχουν συμπληρωματική τεχνογνωσία.
Το ΙΧΒ/ΕΙΕ διαδραματίζει βασικό ρόλο, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, στην έρευνα για την ανακάλυψη νέων φαρμάκων και την ταυτοποίηση βιολογικών στόχων, σε ολιστικές προσεγγίσεις στον τομέα της υγείας καθώς και στην έρευνα για χημικά προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, σε προϊόντα και διεργασίες βιοτεχνολογίας. Οι ερευνητικές δραστηριότητες του Ινστιτούτου συνοψίζονται σε τρεις αλληλοσυνδεόμενους στρατηγικούς πυλώνες που υποστηρίζονται από συγκεκριμένα ερευνητικά έργα. Οι ερευνητές του ΙΧΒ/ΕΙΕ συνεισφέρουν, αλληλεπιδρούν, συνεργάζονται και ανταλλάσσουν γνώση και τεχνογνωσία για την επίτευξη των στόχων αριστείας του Ινστιτούτου τόσο στη βασική έρευνα όσο και στη μετάφραση των ευρημάτων στην ανακάλυψη φαρμάκων και στις βιοϊατρικές εφαρμογές.
Το ΙΧΒ/ΕΙΕ είναι επί του παρόντος το μοναδικό Ινστιτούτο στην Ελλάδα που εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη και πολυεπιστημονική προσέγγιση για την πρόληψη και θεραπεία ασθενειών, συνδυάζοντας βιολογική έρευνα τελευταίας τεχνολογίας (αναγνώριση βιολογικού στόχου, βιολογική αξιολόγηση βιοδραστικών μορίων, ανακάλυψη βιοδεικτών) με συνθετική και φαρμακευτική χημεία και μοριακή ανάλυση (ορθολογικός σχεδιασμός και σύνθεση βιοδραστικών ενώσεων – πιθανών φαρμάκων).