Ένα από τα πολλά ζητήματα τα οποία αντιμετώπισε η ομάδα εργασίας του ερευνητικού προγράμματος αλλά και οι μεμονωμένοι ερευνητές που κλήθηκαν να συμμετάσχουν στο συνέδριο και να συνεισφέρουν τη δική τους εμπειρία στη μελέτη των βιβλίων και των σταχώσεών τους, αποτέλεσε και το θέμα της ορολογίας που χρησιμοποιείται για την βιβλιοδεσία. Κι αυτό γιατί οι όροι, η σημασία και η χρήση τους όχι μόνο αλλάζουν με την πάροδο των αιώνων αλλά και διαφοροποιούνται ανάλογα με το πλαίσιο εντός του οποίου χρησιμοποιούνται. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και γλώσσες, όπως στα αγγλικά, τα γαλλικά και τα ιταλικά, όπου η μελέτη της βιβλιοδεσίας έχει προχωρήσει εδώ και αρκετά χρόνια, η ορολογία έχει τύχει επεξεργασίας διευκολύνοντας το έργο των μελετητών.
Για την επίλυση ή τουλάχιστον την επεξεργασία των προβλημάτων που σχετίζονται με το ζήτημα της ορολογίας οι τρεις φορείς του προγράμματος (ΙΒΕ, ΒΧΜ και ΕΛΕΒΙΒ) εργάστηκαν από το 2005 ως σήμερα στο πλαίσιο ενός ευρωπαϊκού προγράμματος που σκοπό είχε τη συστηματοποίηση της μελέτης της βιβλιοδεσίας αλλά και τη σύνδεσή της με την παραγωγή. Ο τίτλος του προγράμματος, που υλοποιείται στο πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ – ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ''ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΕ ΤΟΜΕΙΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ'' και η ολοκλήρωσή του οποίου συμπίπτει με την έκδοση των πρακτικών του συνεδρίου, είναι ''Σύγχρονες εφαρμογές βυζαντινής και μεταβυζαντινής βιβλιοδεσίας''. Το πρόγραμμα αυτό αποτελεί τη δεύτερη φάση του αρχικού ερευνητικού προγράμματος και στο πλαίσιό του εκπονήθηκαν επιμέρους εργασίες οι οποίες ελπίζουμε ότι θα αποδειχθούν πολλαπλά χρήσιμες στους μελετητές της βιβλιοδεσίας.
Μεταξύ άλλων, δημιουργήθηκε μία βάση δεδομένων όπου καταχωρήθηκαν βασικοί όροι της βιβλιοδεσίας. Η βάση αυτή αποτελεί καρπό εργασίας πολυμελούς ομάδας, στην οποία συμμετείχαν ιστορικοί τέχνης, φιλόλογοι, ιστορικοί, αρχαιολόγοι, συντηρητές βιβλίων και βιβλιοδέτες.
Οι όροι οργανώθηκαν με άξονα τα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά του βιβλίου και εμπλουτίστηκαν, πέραν του ορισμού τους, με συνώνυμα, μεταφράσεις των όρων σε ξένες γλώσσες και με τεκμηριωτικό φωτογραφικό υλικό. Πρόκειται ίσως για το δυσκολότερο μέρος του προγράμματος, καθώς η ακρίβεια στην περιγραφή αλλά και η αποδοχή και υιοθέτηση των προτεινόμενων όρων είναι υπόθεση σύνθετη και η αξία του εγχειρήματος θα κριθεί στο μέλλον. Προς στιγμή, η απόπειρα αυτή ακόμη και ως απλή υπόθεση εργασίας ελπίζουμε ότι συνεισφέρει στην προαγωγή της έρευνας.
|